‘Lang zullen we leven’…

Het dorpje Kep is één van de strandbestemmingen van Cambodja. Dit dorp is raar. Leuk en relaxed. Maar ook spookachtig. Het werd de eerste plek waar we neerstreken.

De weg naar ons resort verliep ogenschijnlijk normaal. Zee aan de linkerkant, houten huisjes op palen aan de andere kant, daarna stenen huisjes, overgaand in rommelige winkeltjes zonder stoep en zand voor de deur. Tuktuks, scooters en fietsers reden over de weg die langs het strand liep. Hotels, restaurantjes, hangmatten voor de Cambodjanen om een dutje te doen en kleine karretjes met lokale gerechten.  

Totdat we rechtsaf sloegen en de hoofdweg verlieten. Bij het eerste huis dacht ik nog dat het een gewoon oud pand was. Langzamerhand begon ik te merken dat alle huizen waren verlaten. Grijze, stenen, mediterrane villa’s in grote overwoekerde tuinen. Kapotte, vervallen landhuizen waar slingerende takken zich een weg door de muur hebben gebaand, het enige teken van leven. Een verdwaalde koe at wat plastic in een ommuurde tuin, hier en daar hoorde je het geratel van een enkele tuktuk. Verder was er niemand op straat. Grote brede lanen, zonder bomen, honderden meters lang, met aan weerszijden deze mysterieuze, landhuizen. Ik kreeg een onaangenaam gevoel in mijn buik. Lag ons resort hier? Niet één laan, maar wel dertig lanen, in een vierkant stratenpatroon vergelijkbaar met New York. Wat was dit? Ik keek op m’n kaartenapp en zag het volgende staan: French Era Ghosttown. Een echte spookstad.

Onze taxi sloeg een zandweg in, richting de beboste heuvels achter het dorp. We werden welkom geheten door Brenda, een vrouw uit Australië die al jaren in Cambodja woont. Achter de bar stond haar man Mick, een goedlachse Aussie met een theedoek over zijn zwaar getatoeëerde schouders. Ik had iets gelezen over een Zwitserse eigenaar en vroeg Mick of zij de nieuwe eigenaren waren. “Oh no, I’m not even working here. I’m just helping Bren to get things sorted.” Hij stopte even, keek om zich heen en ging wat zachter praten. “Ik zou je dit eigenlijk niet moeten vertellen, maar de eigenaar is de Zwitserse Marcus. Hij is depressief, maar neemt geen medicijnen en zit vooral boven in zijn werkkamer. Drinkt ook teveel. Maak je geen zorgen, je zult geen last van hem hebben. Gisteren zijn drie personeelsleden weg gegaan. Daarom help ik mijn vrouw nu even.”

Onze kamer was prachtig. De meiden hadden een groot stapelbed in een eigen kamer. Wat verboden terrein werd voor ons. “Want jullie maken er altijd een zooitje van,” zei Maila en duwde ons de deur uit. Het zwembad was heerlijk. Perfect voor een kleuter zonder diploma en een zeemeermin die het liefst zes uur per dag in het water ligt.

De volgende ochtend was er geen kok meer. Net als Brenda en Mick, zij kwamen ook niet meer terug. Een Frans echtpaar at het ontbijt op en vertrok. We waren de laatste, overgebleven gasten. Marcus kwam naar beneden en had z’n duim in het verband. Z’n gulp stond open en hij stonk naar alcohol. Het onaangename gevoel in mijn buik kwam weer terug. Wat was hier toch? Het leek wel een vervloekte plek. “Men zegt dat een paar huizen verderop vier spoken leven,” begon Marcus. “Een Cambodjaanse soldaat van de rode Khmer, een Vietnamese soldaat, een vrouw van het platteland en een bediende.” Daarna kregen we de geschiedenis te horen. In de jaren ’50 was Kep een rijke Franse badplaats, ook wel het St. Tropez van Zuidoost-Azië genoemd. Vele Fransen hadden hier hun villa’s gebouwd en de stad had de ambiance van een mediterrane stad. Vergelijkbaar met het huidige Nice. Een boulevard, witte stranden, heuvels en veel geld. Totdat de Amerikanen het als eerste bombardeerden en daarna de Vietnamezen. De landhuizen stortten ineen, de Fransen verlieten de stad. En alles ligt er nog bij alsof het gisteren gebeurd is. Niets is opgeruimd. Zelfs het vroegere theater staat nog aan het strand, met kapotte ramen, een ingezakte bar en glasscherven van de kroonluchters. Ik kon me levendig voorstellen hoe hier Franse chansons werden gezongen door kokette dames in sierlijke rode jurken. 

• 

• 

Omdat de Cambodjanen vrij (bij)gelovig zijn bouwen ze niet op grond waar ze van denken dat er nog iets rondzwerft. De spookstraten liggen decennia lang er zo bij. Behalve aan de hoofdweg langs het strand. Daar lijkt het net een gewoon dorp.

Wij kwamen onze dagen echter prima door. Terra en ik volgden een Cambodjaanse kookworkshop met de gerechten ‘Fish Amok, Beef Lok Lak en Green Curry’ (wie komt er eten in mei??), gevolgd door een rondleiding op een peperplantage. Maila en Ruud bezochten een vlindertuin en regelden boottickets naar Rabbit Island, waar we onze laatste dag doorbrachten. Beetje lurken aan een rietje uit een kokosnoot, lezen in een hangmat en zandkastelen bouwen. Onze eerste, echte stranddag was een feit! Ultiem genieten. Brenda en Mick hadden we in de tussentijd weer ontmoet en we werden uitgenodigd om bij hen thuis te komen eten. Ook de laatste avond aten we samen, terwijl Terra en Maila speelden met hun dochtertje Indy.

• 

• 

• 

• 

• 

Op diezelfde avond reed er ’s avonds eens een tuktuk door de stille spookstraten met discolampjes. Als je goed luisterde kon je de muziek horen die uit de boxjes kwam. “Gelukkig hangt de liefdeeeeee in de lucht, gelukkig hangt de liefdeeee in de lucht!” Dat waren wij. 😊

• 

• 

Na vijf nachten werd het tijd om verder te gaan. Phnom Penh werd onze volgende bestemming. Porsches, bullebakken van Mercedessen, de nieuwste Lexus en grote Bentley’s reden er rond. Hier? In Cambodja? Eén van de armste landen van Azië? LED-schermen op een gebouw zo groot als het Ziggo Dome. Appartementencomplexen van formaat wolkenkrabber en luxe hotels met grote zwembaden en jacuzzi’s op het dak. Enig tegenwicht werd geboden door de vele tempels die in de stad verspreid liggen.

Amper 44 jaar geleden was deze miljoenenstad volledig verlaten. Twee miljoen inwoners vluchtten destijds naar het platteland, weggejaagd door het regime van dictator Pol Pot. De geschiedenis van Cambodja is vers en gruwelijk. Het genocidemuseum en de Killing Fields, waar ik ben geweest, waren dan ook te heftig om de meiden mee naar toe te nemen. De volgende ochtend bekeken we echter wel samen de foto’s. “Hoe heet die man?” vroeg Maila. “Pol Pot,” zei Ruud. Maila grinnikte. “Wat een gekke naam. Pot. Potje pesten!” Terra keek een beetje stil naar de foto met allemaal schedels. Ik legde uit: “Dat was een hele gemene meneer die iedereen in de gevangenis stopte die het niet eens was met zijn plannetje. En uiteindelijk maakte hij ze dood.” Ik keek ze aan om te zien welke uitwerking mijn woorden hadden. “Wat was zijn plannetje dan?” vroeg Terra. “En wat is genocide?” Maila zat inmiddels ook de schedels te bestuderen. “Wat een grote ogen. Maar dan zonder ogen.” Ze drukte met een vinger in haar eigen oogkas en zei: “Ik vind het eigenlijk best raar. Je kunt toch gewoon vriendelijk vragen of zeggen dat je het geen goed plannetje vindt. Waarom moet je dan naar de gevangenis? Je vraagt het toch aardig?” “Tja, dat klopt. Ik snap het ook niet,” zei ik. Het is ook echt onbegrijpelijk.

De volgende ochtend werd Terra negen jaar. Cadeautjes op bed, lieve berichtjes krijgen, een verrassingsontbijt, muziek door de speakers; jarig zijn in een ander land is extra speciaal!

• 

• 

Ik zat zo naar haar te kijken terwijl ze aan het genieten was van alle verrassingen. Ik, op mijn beurt, genoot weer van haar en besefte me méér dan ooit hoe het is om in Nederland geboren te worden.  Of jarig te kunnen zijn. Groot te kunnen worden. Zonder zorgen en in vrijheid.

Cambodja probeert ook weer groot te worden. Groeien met verse littekens. Wie weet komen er ooit weer optredens in het theater in Kep. Of krijgen de spookstraten een hervonden bestemming.

Ons meisje is negen jaar. Ik kreeg een kikker in mijn keel. En zong net iets te hard ‘Lang zal ze leven!’…

Hiep hiep!

Ps Ik weet dat er soms ook kinderen mijn blogs lezen. Daarom ben ik niet ingegaan op de details van mijn bezoek aan de Killing Fields. Mocht je het interessant vinden; er komt een apart blog over.